Öncelikle kediler içgüdüsel olarak toprağa, kum gibi yerlere dışkılarını ve idrarlarını yapma eğilimindedirler ve hatta kapatma görevini de üstlenirler. Ancak kedimiz yavruysa kasları ve eklemleri tam gelişmediği için kuma gitme eğilimini gösterir fakat yetişemeyebilir. Buna istinaden yapmamız gereken ilk şey bir süreliğine “alan kısıtlaması” yaparak kuma yetişmesini sağlamak.
Yetişkin bir kediye gelecek olursak , kuma yapmamasının birincil olarak sebebi “stres” faktörüdür. Bu stres faktörlerini şu şekilde inceleyebiliriz;
- Kum kabının yerini beğenmiyor olabilir.(kum kabı sakin, pencereden uzakta, sessiz, kenarda köşede olmalıdır ve mamasıyla arasında mesafe olmalıdır, yani ayrı yerlerde birbirine uzak olmalıdır).
- Kum kabına az miktar kum koyuyor olabilirsiniz.
- Kum kabını yeteri kadar yemizlemiyorsanız, rahatsız olup yapmayabilir.
- Kum kabının kokusundan hoşlanmıyor olabilir.
- Evde başka bir kedi varsa ve ondan rahatsızlık duyuyorsa ya da eve yeni gelmişse, tepki olarak başka yerlere yapabilir. Bu durumda kum kabını çoğaltıp, çocuğunuza alan oluşturabilirsiniz.
İkincil sebebi olarak ;
- Eve yeni bir kedi ya da bir köpek ya da bir canlı gelmiş olabilir ve yeteri kadar tanışmalarına fırsat vermediyseniz strese girmiş olabilir.
- Evde kedinize rahatlayabileceği bir ortam yaratmamışsanız (bir yatak, bir kaç oyuncak, bir kaç tırmalama alanları vb.) sıkıntı yaratabilirler.
Son olarak ve aslında önemli diğer bir husus ise fiziksel rahatsızlıklar sebep olabilir. Bunlar idiopatik enfeksiyonlar, tıkanıklıklar özellikle idrar yolları tıkanıklığı veya enfeksiyonu, yara vb gibi şeyler olabilir. Özellikle idrar yolları enfeksiyonu veya tıkanıklığı idrarı çok sık yapmasına, idrarın renginin kokulu ve koyu kırmızıya kadar giden bir renk olmasıyla şekillenir.
Bir diğer önemli sebep ise kedi ve köpeklerin anüslerinin iki tarafında bezler vardır. Bu bezlere anal bezler diyoruz. Bu bezler dışkıyı çevreleyen sarı ve sulu grimsi renkte mukoz bir salgı salarlar.( Bu salgı aynı zamanda çevreye salındığında hayvanların birbirlerinin konumlarını belirlemesini sağlar.) Normalde dışkılama ile birlikte boşalan kanallar yani bezler bazı zamanlar kedi ve köpeklerin stres durumlarında boşalmakta ve aşırı derecede istenmeyen kötü kokulara sebep olmaktadır. Dışkı kıvamı yeterince sert değilse kanallar boşalmayabilir. (Bu durumda Veteriner Hekiminize danışabilirsiniz ya da direkt olarak gitmenizde fayda var ve o bezleri elle boşaltarak çocuğunuzun rahatlamasına fayda sağlayabilirsiniz). Bu çıkan salgı kahverengi renkte ve katı kıvamlı olabilir. Kanalların tıkanması sonucunda özellikle kediler dışkılarını kum alanının dışına veya evin bir köşesine yapabilirler. Bu durumdan dolayı da kabızlık şekillenebilir. Eğer tekrarlarsa keseler cerrahi işlemler yapılarak alınabilir.
